Wat is de regeling voor vennootschappen (BV, NV, Comm.V., etc.) bij een echtscheiding? Wat komt aan welke echtgenoot toe? Moet ik voor mijn vennootschap een vergoeding betalen aan mijn ex-echtgenoot? De regels van het nieuwe huwelijksvermogensrecht (1 september 2018) kort uitgelegd.
Welke soorten huwelijksvermogensstelsels bestaan?
Het vermogen van echtgenoten wordt ofwel bepaald in een huwelijkscontract (meer info hier) gesloten voor of tijdens het huwelijk, ofwel door de wet, het zogenaamde wettelijk stelsel. Ongeacht een huwelijkscontract, gelden tussen echtgenoten ook steeds een aantal primaire huwelijksverplichtingen zoals de verplichting tot hulp en samenwoning.
Het huwelijksvermogensstelsel varieert van algehele scheiding van goederen tot algehele gemeenschap. Zoals geafficheerd door de overheid wordt in realiteit het vaakst gekozen voor het wettelijk stelsel, zijnde een huwelijksvermogensstelsel van gemeenschap van aanwinsten. Kort gezegd betekent deze gemeenschap van aanwinsten dat alles wat een echtgenoot tijdens het huwelijk verdient, gemeenschappelijk is. Als belangrijkste uitzondering daarop gelden schenkingen en erfenissen die de echtgenoten ontvangen.
Ook de aandelen van vennootschappen zijn dus afhankelijk van het huwelijksvermogensstelsel ofwel eigen, ofwel gemeenschappelijk. De aandelen staan evenwel steeds op naam van één van de echtgenoten, maar de waarde kan eigen of gemeenschappelijk zijn.
Kan mijn ex-partner bij echtscheiding de vennootschap aanspreken?
Als er strikte scheiding bestaat van goederen, is een vennootschap van één van de echtgenoten (of van de echtgenoten gezamenlijk en waarbij de aandelen zijn verdeeld) nooit in het gemeenschappelijk vermogen. Er bestaat gewoonweg geen gemeenschappelijk vermogen in dat geval. Enkel als de ene echtgenoot eigen gelden in de vennootschap van de andere echtgenoot stak, kan er sprake zijn van vergoedingen. Bij een echtscheiding stelt zich bij scheiding van goederen meestal geen probleem in verband met vennootschappen.
Is er sprake van een gemeenschappelijk stelsel met gemeenschap van aanwinsten (bijvoorbeeld het wettelijk stelsel), dan is de regeling anders. Er zijn verschillende scenario’s denkbaar. Dit zijn de 3 belangrijkste:
Vennootschap opgericht voor het huwelijk, dan zijn de aandelen eigen.
De ex-echtgenoot kan dan alleen aanspraak maken op inkomsten die het gemeenschappelijk vermogen misliep door ‘oppotten’ van gelden in de vennootschap. Deze regeling geldt vanaf 1 september 2018.
Het gemeenschappelijk vermogen komt voor de helft toe aan elke echtgenoot bij de echtscheiding.
De vennoot-echtgenoot kan wel economische redenen aanhalen waarom gelden niet werden uitgekeerd aan hem of haar. Bijvoorbeeld dat de vennootschap zware verliezen optekende; dat de vennootschap moest blijven investeren en reserves opbouwen om concurrentieel te blijven, enz. De echtgenoot die zich hierop beroept, moet hier het bewijs van voorleggen a.d.h.v. vennootschapsdocumenten.
Deze regeling geldt voornamelijk voor vennootschappen waar men alleen aandeelhouder is. Vennootschappen waar men slechts mede-aandeelhouder is, zullen zelden aanleiding geven tot een compensatie voor het gemeenschappelijk vermogen.
Vennootschap opgericht tijdens het huwelijk met gemeenschappelijke gelden, dan blijven de aandelen bij echtscheiding eigen op naam van wie ze staan. Wel is de echtgenoot-vennoot een vergoeding verschuldigd aan het gemeenschappelijk vermogen, gelijk aan de waarde van het aandeel. De titel is eigen, de waarde gemeenschappelijk.
Dit geldt ook voor een kapitaalsverhoging tijdens het huwelijk met de creatie van nieuwe aandelen, waarbij het gemeenschappelijk vermogen dit kapitaal voorzag.
Gelden van het gemeenschappelijk vermogen in de vennootschap, dan dienen deze gelden te worden teruggeven aan het gemeenschappelijk vermogen.